bont
28-01-2013 13:12
bont
Bont, het lijkt tegenwoordig weer helemaal in. Op straat zie je veel jongens en meisjes lopen met een jas met een echte bontkraag erop. Een paar jaar geleden was bont niet meer gebruikelijk, het was
een symbool van dierenleed geworden. De laatste tijd is dit beeld omgeslagen, bont lijkt nu stoer.
Maar laten we beginnen met
de vraag: wat is bont
eigenlijk? Het antwoord is
gemakkelijk: bont is de vacht
van een dood dier. Deze
vacht is bewerkt zodat er
kleding of iets anders, een tas
bijvoorbeeld, van kan worden
gemaakt. Zeehonden zijn
misschien wel de bekendste
dieren die gedood worden
voor hun vacht.
Nog steeds worden er in Canada elk jaar duizenden jonge zeehonden doodgeknuppeld, maar er zijn
veel meer dieren die gedood worden voor hun bont: konijnen, vossen, wasberen, chinchilla’s,
nertsen, hermelijnen, enzovoort. Zulke dieren, waarvan de vacht wordt gebruikt om kleding van te
maken, worden pelsdieren genoemd. Deze dieren worden enkel en alleen gedood voor hun pels en
voor niets anders.
1.1. Van wildvangst naar fokken
Vroeger werden veel wilde dieren gevangen voor hun vacht. Die werd van het dier gehaald en
verkocht. Dat gebeurde op zo’n grote schaal dat sommige dieren steeds zeldzamer werden en zelfs
uitstierven. Verschillende tijger- en wolvensoorten zijn mede door die jacht uitgestorven. Ook zijn
hierdoor luipaarden en panters nu zeer bedreigde diersoorten.
Door de jacht werden deze dieren steeds zeldzamer, maar de vraag naar bont bleef. Om het
probleem op te lossen, werden bontfokkerijen opgezet waar dieren werden gefokt voor hun vacht.
En zo gaat het nog steeds. Er worden nog wel dieren voor hun vacht in het wild gevangen, maar het
grootste deel van al het bont is afkomstig van fokkerijen. Vooral Denemarken, Finland, China,
Rusland, Canada en de Verenigde Staten houden op grote schaal dieren in gevangenschap. Maar ook
in Nederland worden er op zo’n 200 nertsenfokkerijen bijna 5 miljoen nertsen gefokt en gedood voor
hun vacht, elk jaar opnieuw. Hiermee staat Nederland in de wereld op de derde plek in het aantal
nertsenfokkerijen en komt het na Denemarken en China.
1.2. Bont gaat om veel geld
In de bontindustrie gaat het om grote getallen. Jaarlijks worden wereldwijd meer dan een miljard
(1.000.000.000!) nertsen, vossen, chinchilla’s, konijnen en andere dieren gedood voor hun vacht.
Deze worden vervolgens op bontveilingen verkocht. Wat gebeurt er na de verkoop met de vachtjes?
Die gaan voor het grootste deel naar China. Meer dan 70% van al het bont in de wereld wordt daar
met chemische stoffen bewerkt. Om daarna op weer andere plekken tot bontkleding te worden
gemaakt. Binnen de Europese Unie gebeurt dat vooral in Griekenland.
Nederland is, zoals hierboven duidelijk is geworden, een behoorlijk groot bontproducerend land. Het
bont blijft echter niet in ons land. Het gaat vooral naar het buitenland. Maar ondanks dat is er hier
wel veel bont te koop. Dit bont is voor het grootste deel afkomstig uit China. Daar worden dieren
zoals wasbeerhonden in kleine hokjes gehouden. De vachten van deze dieren worden voor weinig
geld geëxporteerd naar landen zoals Nederland.
1.3. Het milieu
Bont is slecht voor het milieu. De dieren waar het bont van
wordt gemaakt poepen veel, waardoor ze het milieu vervuilen.
Een vacht van een dier moet bewerkt worden om te
voorkomen dat het weg rot. Daarom wordt de vacht bewerkt
met agressieve chemicaliën. Ook krijgen en met verfstoffen. Dit
is slecht voor de volksgezondheid en het milieu.
Vroeger was bont afkomstig van de jacht op dieren. Later kwamen daar bontfokkerijen bij. Hoewel
tegenwoordig het merendeel van het bont van fokkerijen komt, wordt er ook nog steeds veel op
dieren met een mooie vacht gejaagd. Wildvangst zorgt voor 15% van al het bont. Deze jacht valt op
door de wrede manier waarop het gebeurt. Het doodknuppelen van zeehonden is het bekendste
voorbeeld, maar ook de jacht met wildklemmen zorgt voor veel dierenleed. In dit hoofdstuk wordt
dieper ingegaan op de jacht.
Dieren in het wild.
2.1 Zeehondenjacht
Een stukje geschiedenis
Toen eind jaren zestig voor het eerst beelden van de zeehondenjacht te zien waren op tv, ging er een
golf van walging door de wereld. Jagers sloegen met knuppels de schedels van jonge zeehondjes in
en vilden de dieren, soms nog levend. Deze vreselijke beelden zorgden voor zoveel protest dat de
invoer van de vachten van de
allerjongste zeehondjes in
Europa verboden werd. Deze
whitecoats (Engels voor
‘witjassen’) zijn jonge
zeehonden, niet ouder dan twee
weken. Ze hebben een hele
mooie, zachte, witte vacht en
zijn daarom erg gewild door
jagers. Het Europese verbod en
de internationale protesten
zorgden ervoor dat de markt voor zeehondenbont bijna volledig instortte.
Op whitecoats mag sinds 1989 in Canada niet meer gejaagd worden. Halverwege de jaren 1990
begonnen jagers in landen als Noorwegen en Canada langzaam weer meer op zeehonden te jagen.
Zo begon de zeehondenjacht weer wat te groeien. Op dit moment worden niet zoveel zeehonden als
vroeger, maar toch nog duizenden (vooral jonge) zeehonden per jaar doodgeknuppeld. Landen die
op zeehonden jagen zijn Canada, Namibië, Noorwegen, Namibië, Rusland en Groenland.
In Nederland leven ook zeehonden, in de Wadden- en Noordzee. Dat zijn andere zeehondensoorten
dan in Canada: in ons land leven namelijk de gewone en de grijze zeehond. Rond 1950 werd zeehondenbont populair in Nederland en gingen mensen fanatiek op de zeehonden in de
Waddenzee jagen. Al in 1962 waren er nog maar zo weinig over dat de jacht in Nederland verboden
werd.
Jachtseizoen
Elk jaar in november begint het zeehondenjachtseizoen in Canada, maar pas tegen eind maart komt
de jacht op gang. Dan zijn namelijk de jonge zeehondjes net geboren. Die mogen in Canada worden
gedood zodra ze ongeveer twaalf dagen oud zijn. Dan gaan ze in de rui en zijn het net geen
whitecoats meer. De Canadese zeehondenjacht is de
grootste commerciële jacht op zeezoogdieren in de
wereld. De Canadese regering geeft ieder jaar
toestemming voor het doodknuppelen van zeehonden en
stelt daarvoor het aantal vast. Daarnaast sterven er echter
ook zeehonden die gewond raken en kunnen vluchten
later vaak alsnog aan hun verwondingen, of ze verdrinken.
Bovendien houden de jagers zich vaak niet aan de regels
van de overheid.
De jacht op jonge zeehondjes is in Canada en Noorwegen
toegestaan. De zeehondenjagers beweren dat de zeehond
de visstand omlaag zou brengen. Dat klinkt als de
omgekeerde wereld! Onafhankelijk wetenschappelijk
onderzoek laat zien dat niet de zeehond, maar juist de
mens verantwoordelijk is voor de lage visstand. Hele zeeën worden met gigantische netten vrijwel
leeggehaald. De echte reden dat er weer steeds meer op zeehondjes wordt gejaagd, is dat er een
nieuwe markt is ontstaan in China en Japan, Rusland en Zuid-Korea. In deze landen is de bontjas de
laatste jaren een gewild statussymbool, waar veel geld voor wordt uitgegeven.
Verbod
Sinds 2007 is het in Nederland verboden om zeehondenproducten te importeren en te verkopen. En
dat mag ook wel, want maar liefst 95% van de Nederlanders vindt de jacht op zeehonden schandalig.
Vanaf 2010 is het verbod geldig voor de hele Europese Unie. Ook in de Verenigde Staten is het
verboden om zeehondenproducten te importeren en te verkopen.
2.2 Wildvangst
Zeehonden zijn niet de enige dieren waarop gejaagd wordt voor bont. Elk jaar worden miljoenen
wasberen, eekhoorns, bevers, marters, coyotes, muskusratten, nertsen, vossen en andere dieren
gevangen. Dat gebeurt vooral in Noord-Amerika en in Rusland. Zulke dieren worden meestal niet
door jagers geschoten, maar met wildklemmen of andere hulpmiddelen gevangen. Dat is veel
gemakkelijker dan schieten. Deze dieren leven namelijk in uitgestrekte wildernis. Ook zijn veel van
deze dieren nachtdieren, en in het donker is het lastig richten. Door klemmen te zetten kunnen de
jagers wachten tot er een dier inloopt. De wildklemmen worden meestal niet dagelijks
gecontroleerd.
Wildklem
De meest gebruikte wildklem is de leg-hold trap (dat betekent in het Engels letterlijk ‘poot-vast-val’).
Zo’n klem bestaat uit twee
stalen kaken die keihard
dichtslaan als een dier erop
gaat staan. Een sterke veer
zorgt ervoor dat de kaken
klem blijven zitten om de poot
(of nek) van het dier dat in de
val is getrapt. Een wildklem
veroorzaakt erg veel
dierenleed. Soms lukt het een
dier te ontsnappen, maar dat
levert zeer ernstige
verwondingen op. De meeste
dieren komen echter niet los uit de wildklem en zitten soms dagen vast, totdat de jager de klemmen
komt controleren. Als ze dan niet al aan hun verwondingen zijn overleden, worden ze door de jager
gedood en gevild. Er lopen in de Verenigde Staten en Canada jaarlijks ongeveer 5 miljoen dieren in
een val. Hoeveel dieren er over de hele wereld met wildklemmen worden gevangen, is niet bekend.
Rommeldieren
Een bontjas van wasbeerbont bestaat uit veertig met wildklemmen gevangen wasberen. Maar dat
zijn zeker niet de enige dieren die voor die jas gestorven zijn. Naast de gewilde pelsdieren stappen er
natuurlijk ook allerlei andere dieren op wildklemmen. En ook zij overleven dit niet. Deze onbedoelde slachtoffers worden door de jagers rommeldieren genoemd. Dat zijn bijvoorbeeld vogels, reeën,
honden, katten en heel soms ook koeien en schapen. Per ‘gewenst’ dier worden ook één tot vier
andere dieren gedood (rommeldieren). Dat zijn een heleboel dode dieren voor één jas.
Verbod in Europa op wildklemmen, niet op import
De jacht met wildklemmen is wreed en kost veel onnodige dierenlevens. Bovendien bedreigde de
wildklem veel beschermde diersoorten met uitsterven. Daarom begon in Europa zo’n 30 jaar geleden
het protest tegen het gebruik van de wildklem. Steeds luider werd de roep om een verbod, met als
resultaat dat de jacht met de leg-hold trap (een veel gebruikte wildklem) sinds januari 1995 in de
hele Europese Unie verboden is. Helaas is het binnen de Europese Unie niet verboden om bont
verkregen uit wildklemmen te verkopen. Je mag in Europa dus geen dieren meer vangen met een leghold trap, maar je mag wel bont importeren dat ergens anders op de wereld met zo’n wildklem
verkregen is. Driekwart van al het bont gevangen met wildklemmen wordt gewoon in Europa
verkocht. Ook in Nederland!
Dieren in gevangenschap
Veel dieren worden gefokt voor hun vacht en niets anders; het vlees wordt bijvoorbeeld niet
gegeten. Deze dieren leven vaak in slechte omstandigheden en worden op wrede wijze gedood. Ook
in Nederland worden nertsen gefokt voor hun vacht.
Er worden in Nederland wel meer dieren gefokt, voor hun vlees bijvoorbeeld. De regels voor het
fokken van dieren voor hun vacht zijn echter veel minder streng dan die voor bijvoorbeeld koeien of
varkens. De regels voor nertsenfokkerijen zijn ook nog eens opgesteld door de bontindustrie zelf en
niet door de overheid.
Vier diersoorten verdienen in dit informatiepakket iets meer aandacht. Zij worden namelijk heel veel
voor bontproductie gebruikt. Het gaat om de wasbeerhond, nerts, de vos en het konijn. Hoe leven zij
in de natuur? En hoe worden ze gefokt?
3.1 De wasbeerhond
Wasbeerhonden zijn iets groter dan wasberen en hebben een geelbruinige vacht. In de vrije natuur
leven de dieren vooral in bossen vlakbij water. Het zijn nachtdieren die onder andere insecten en
vruchten eten. De wasbeerhond is trouw aan zijn partner en leeft met zijn familie in een hol. Ze leven
in Oost-Azië, maar komen
tegenwoordig ook voor in OostEuropa.
Voor kragen worden soms wasberen,
maar meestal de goedkopere
wasbeerhonden gebruikt. In Aziatische
landen zoals China worden
wasbeerhonden speciaal voor het bont
gefokt. Dit gebeurt onder erbarmelijke
omstandigheden. Er zijn meerdere
gevallen bekend van dieren in de
bontindustrie die in China levend gevild worden. Wasbeerhondenbont wordt meestal verkocht onder
de naam Finn Raccoon.
Wasbeerhondenbont zie je nu heel veel terug op straat. De meeste bontkragen die nu gedragen
worden zijn hiervan gemaakt!
3.2 De Amerikaanse nerts
De nerts is een marterachtige en familie van de otter. Hij is een roofdier en zijn dieet bestaat uit
kleine dieren zoals muizen, ratten en mollen. Een nerts leeft solitair (alleen) en is in zijn element aan
de oevers van beken, rivieren of meren. Nertsen zwemmen dan ook vaak en goed. Iedere nerts heeft
een eigen leefgebied, een territorium, waar andere nertsen niet mogen komen. Dat maakt een nerts
duidelijk door op verschillende plekken in
zijn territorium een plasje achter te laten,
zodat andere nertsen weten dat het
verboden gebied is. Alleen in het voorjaar
zien nertsen elkaar. Dan gaan de
mannetjesnertsen naar territoria van
verschillende vrouwtjes om te paren. Een
vrouwtje krijgt na zes tot zeven weken vijf
of zes jongen.
In Nederland leefde ook een nertsensoort,
de Europese nerts. Deze soort komt in
Nederland niet meer voor. De redenen
hiervoor zijn jacht en voedselconcurrentie
met de Amerikaanse nerts. Deze
nertsensoort komt oorspronkelijk niet uit
Nederland, maar er zijn dieren uit
fokkerijen ontsnapt.
Nederland staat nummer drie op de ranglijst van nertsproducerende landen. In ongeveer 200
fokkerijen worden bijna 5 miljoen nertsen per jaar gedood voor hun vacht. Dat gebeurt het meeste in
Noord-Brabant, de Gelderse Vallei en Limburg. Nertsen worden onder slechte omstandigheden
gehouden. In kleine kooien van gaas (85 cm lang, 30 cm breed en 45 cm hoog met een nestkist van
20 bij 20 cm) worden meestal twee nertsen gehouden. En dat terwijl nertsen zich in de natuur goed
voelen als ze alleen leven in een groot territorium. In een klein kooitje, met nog een ander, kan een
nerts zijn natuurlijk gedrag niet vertonen. Zo’n nerts kan hier gek van worden en gaat dan
bijvoorbeeld eindeloos lang rondjes door de kooi lopen of hij bijt zijn eigen staart eraf. Nertsen
worden in het voorjaar geboren en als ze hun wintervacht krijgen – in de herfst, na ongeveer 7
maanden – gedood met gas.
Verbod
In het Nederlandse Parlement wordt op dit moment een wet behandeld die het fokken van nertsen
voor het bont verbiedt. Als deze wet wordt aangenomen is het vanaf 2024 verboden om in ons land
nertsen te fokken voor hun vacht.
3.3 De vos
De vos is familie van onze eigen huishond. Net als de hond is de vos een roofdier. Vossen zijn niet
kieskeurig. Kleine knaagdieren en konijnen vormen het hoofdmenu, maar vossen eten ook vogels,
insecten, eieren en zelfs bessen en ander afgevallen fruit. Ze zijn geen solitaire dieren en leven
meestal in gezinnen samen: een mannetjesvos, een vrouwtjesvos en hun jongen. Een vrouwtjesvos
kan elk jaar één keer een nest jongen krijgen. Meestal zijn dat er vier tot zes. Vaak blijven een paar
dochters ook bij het gezin als ze eenmaal volwassen zijn. De grootte van een territorium verschilt.
Het hangt erg af van hoeveel voedsel er te vinden is en kan variëren van een halve tot wel twintig
vierkante kilometer. Vossen lopen en
rennen dus soms een heel eind. Je kunt in
de periode mei tot juli nog wilde vossen
zien in Nederland, maar dan moet je
vroeg op pad en ook nog geluk hebben.
Vossen zijn erg schuw en bang voor
mensen.
Voor de fok worden twee vossensoorten
gebruikt: de blauwvos en de zilvervos.
Deze laatste lijkt erg op de vos die ook in
het wild in ons land voorkomt. In
Nederland is het sinds 2008 verboden om
vossen te fokken. De fok wordt verboden
omdat vossen in fokkerijen het bijzonder
slecht hebben. Ze zitten met zijn tweeën
in kleine kooien, in een hal met duizenden
dicht op elkaar; ze hebben geen
mogelijkheid om te rennen en ze kunnen
niet vluchten of zich verstoppen, ondanks
hun angst voor mensen. Hierdoor gebeurt
het regelmatig dat ze hun eigen jongen bijten en zichzelf verwonden. De helft van de jongen die in een fokkerij geboren worden, sterft daardoor op de een of andere manier. De vossen die niet
sterven, worden na ongeveer zeven maanden gedood.
3.4 Het konijn
Het konijn is natuurlijk een heel bekend dier. Konijnen worden veel als huisdier gehouden en ook in
boeken en tekenfilms kom je konijnen vaak tegen. Konijnen kunnen het hele jaar door meerdere
keren jongen krijgen en ze krijgen er vijf tot acht per keer. Dat telt snel op! Er zijn veel verschillende
tamme konijnenrassen, van dwergkonijn (net 1 kilogram) tot Vlaamse reus (8 kilogram). In het wild
leven konijnen in grote groepen bij elkaar in een konijnenhol. Dat is een uitgebreid gangenstelsel in
bijvoorbeeld een heuvel of een
duin. Konijnen zijn echte
planteneters en eten onder
andere grassen en graan. Als je
goed oplet, kun je ook in
Nederland op allerlei plekken
konijnen zien. Zelfs in de stad.
Er wordt geschat dat er jaarlijks
wereldwijd meer dan één miljard
konijnen gedood worden voor
hun pels. Dat gebeurt niet in Nederland, maar wel in landen om ons heen, zoals Frankrijk, Zweden en
Denemarken. Er wordt wel eens gezegd dat konijnenbont minder erg is, omdat het een bijproduct
zou zijn van konijnen die toch al geslacht worden voor hun vlees. Dat is echter onzin. Vleeskonijnen
worden heel jong geslacht; hun vacht is dan nog niet genoeg ontwikkeld voor de bontindustrie. Voor
bont worden oudere konijnen gedood, van wie het vlees niet gegeten wordt. Bovendien wordt voor
het bont ook een ander konijnenras gebruikt, de zogenaamde Rex. Dit ras wordt ook gewoon als
huisdier gehouden en heeft een stevigere vacht dan andere rassen. Bontkonijnen leven in kleine
kooitjes. Vrouwtjes worden twee weken na een bevalling weer zwanger gemaakt, ook al zijn haar
kleintjes nog bij haar. De konijnen zien geen daglicht en na ongeveer zes maanden worden ze
gedood.
3.5 Andere dieren
Er zijn nog andere diersoorten die voor hun bont gefokt
worden. In het buitenland worden chinchilla’s gefokt. De
chinchilla is een wollig knaagdier en komt oorspronkelijk uit
het Andesgebergte in Zuid-Amerika, maar is daar door de
jacht vrijwel uitgeroeid. Het houden van chinchilla’s in
fokkerijen is, net als bij vossen, sinds 2008 in Nederland
verboden.
Bont en mode
Vroeger droegen mensen in koude gebieden bont omdat er geen andere warme kledingstukken
waren. Er werd gejaagd op dieren. Het vlees werd opgegeten en de vacht werd als kleding gebruikt.
Dit is natuurlijk al lang niet meer zo. Er zijn prima andere kledingsoorten tegen kou. Kleding wordt
ook gedragen omdat het in de mode is of omdat het je een bepaalde status geeft. Dat is natuurlijk
prima, maar wat als er bont in kleding wordt verwerkt?
4.1 Bont raakte uit
Bont gaf mensen die het droegen tot nog maar 30 jaar geleden een hogere status. Bont is namelijk
duur en door bont te dragen zeiden mensen: ‘Kijk eens hoe rijk ik ben’. Hoe meer dieren in de
bontjas waren verwerkt, hoe meer aanzien dat gaf. Dat was helemaal het geval als het bont was van
zeldzame dieren of dieren die moeilijk te vangen waren.
Toen de gruwelijke beelden van de zeehondenjacht op tv kwamen, was bont in één keer helemaal
niet meer populair. Mensen zagen overal ter wereld wat voor dierenleed aan bont kleefde en
stopten met het kopen van bont. Modeontwerpers vonden bont niet interessant meer en winkels
hielden op met het verkopen van bont. Bont was uit!
Jassen die geheel gemaakt zijn van bont zijn zeldzaam geworden. Het gaat nu vooral om bontrandjes
aan kragen en capuchons. Dit zie je veel jongeren en volwassenen nu dragen. Bont als statussymbool
is weer terug. Op het etiket staat daar vaak niets over, maar vanaf 2013 wordt het verplicht om op
kleding aan te geven of er echt bont in is verwerkt. Het maakt natuurlijk geen verschil of bont
gebruikt wordt voor een hele jas of een randje aan een kraag. Het veroorzaakte dierenleed blijft
gelijk.
4.2 Hot or not!
Er zijn beroemdheden die graag bont dragen. Zij geven soms het idee dat bont wel weer moet
kunnen. Gelukkig zijn er ook veel sterren die zich inzetten tegen bont.
Voorbeelden van sterren die wel bont dragen zijn: Britney Spears, Yolanthe Sneijder Cabau en Kim
Kardashian.
Andere beroemdheden zijn juist tegen bont en
helpen soms mee actie te voeren. Lady Gaga vindt
dat bont echt niet kan. In Nederland zijn
bijvoorbeeld actrices Georgina Verbaan, Mounira
Hadj Mansour en Sanne Vogel tegen bont. Zij helpen
vaak mee actie te voeren. Ook verschillende
modebladen zijn tegen bont. Het modemagazine
Cosmopolitan promoot nepbont en de Grazia en
ELLE hebben een bontvrij beleid. Dat betekent dat ze
geen bont promoten in hun artikelen.
4.3 Verantwoord bont bestaat niet
In Nederland hebben de bonthandelaren zich
verenigd in het Nederlands Bont Instituut. Het
Nederlands Bont Instituut probeert bont een positief
beeld te geven door termen als ‘verantwoord bont’
en ‘restproduct’ te gebruiken. Daarmee bedoelen ze
dat bont goed is voor het milieu of dat bont iets is dat overblijft nadat een dier gegeten is. Maar:
verantwoord of diervriendelijk bont bestaat niet. Dieren die voor hun vacht in fokkerijen worden
gehouden hebben altijd een vreselijk en kort leven. Ook bont van dieren die in klemmen worden
gevangen wordt door de bonthandel ‘verantwoord’ genoemd. De gevangen dieren sterven echter
een langzame en pijnlijke dood. Bont is ook geen restproduct. De vachten van konijnen die gefokt
worden voor het vlees, zijn niet geschikt voor de bontindustrie. Konijnenbont is afkomstig van
konijnen die net als vossen en nertsen speciaal gefokt en gedood worden voor hun vacht en voor
niets anders.
4.4 En leer dan?
Bont voor Dieren krijgt vaak vragen over leer. Geldt voor leer hetzelfde als voor bont? Leer is huid
van een dier. De huid is bewerkt om er bijvoorbeeld schoenen van te maken. Leer is een bijproduct
van de vleesindustrie. Normaal gesproken worden dieren dus niet speciaal gefokt voor leer. Bont
voor Dieren vindt dat mensen zouden moeten proberen om niet te veel leer te gebruiken, maar het
is soms moeilijk om goede vervanging te vinden voor bijvoorbeeld leren schoenen. Leer van dieren
die hiervoor speciaal worden gefokt, zoals slangen en krokodillen is vergelijkbaar met bont. Dat zou
eigenlijk niemand moeten dragen, vindt Bont voor Dieren.
2.4. Verschil echt en nepbont
Behalve echt bont is er ook nepbont te koop. Dit is gemaakt van kuststof en lijkt soms erg op echt
bont.
Wil je weten of je te maken hebt met echt of nepbont? Doe dan de bonttest!
Voeltest
Wrijf het bont tussen je duim en wijsvinger.
- Echt bont voelt glad en zacht aan.
- Imitatiebont voelt stroef aan, een beetje plakkerig zelfs.
Kijktest
Blaas zachtjes op de haartjes, zodat je de onderlaag goed ziet.
- Echt bont bestaat vaak uit diverse soorten haar. De ondervacht is pluizig, zoals bij een kat of hond.
Vaak steken er lange, dikkere haren uit die aan de onderkant meestal een andere kleur hebben. De
onderste laag is echt leer.
- Imitatiebont valt niet zo soepel uit elkaar als echt bont. Alle haren zijn ongeveer even dik. Vaak zijn
niet duidelijk echt verschillende soorten haar te zien. De lange haren zijn in één kleur. De onderste
laag is van stof.
Deze twee testjes kun je beter niet in de winkel doen!
Priktest
Prik met een speld dwars door het bont.
- Echt bont: de speld gaat er moeilijk doorheen. Je moet even doordrukken.
- Imitatiebont: de speld glijdt gemakkelijk door de onderlaag.
Bont voor dieren
Bont voor Dieren komt op voor alle dieren die lijden in de bontindustrie. Zij vindt dat je geen dieren
moet doden alleen maar om van hun vacht een bontjas te maken.
Nertsen, vossen, chinchilla’s en andere wilde dieren horen niet in een kooi en in het wild vangen van
dieren is wreed en gruwelijk. Bont is een luxeproduct
waar veel goede andere mogelijkheden voor zijn. Er zijn
genoeg andere kleren die net zo mooi en net zo warm
zijn als een bontjas.
In de afgelopen dertig jaar heeft Bont voor Dieren
onder andere bereikt dat het fokken van vossen en
chinchilla’s in Nederland verboden is. Deze resultaten
heeft Bont voor Dieren bereikt door goede, krachtige argumenten en de steun van een overgrote
meerderheid van de Nederlandse bevolking.
5.1 Actie en campagne
Bont voor Dieren probeert er op allerlei manieren voor te zorgen dat mensen geen bont meer kopen.
Daarom voert ze actie. Bont voor Dieren probeert modeontwerpers en winkelketens over te halen
geen bont meer op te nemen in de collectie. Via de politiek probeert Bont voor Dieren ervoor te
zorgen dat het fokken van dieren voor het bont in Nederland verboden wordt.
Een mooi voorbeeld van een succesvolle campagne is de ‘campagne bontmelding’. Iedereen kan bij
Bont voor Dieren een bontmelding doen, bijvoorbeeld over een winkel die bont verkoopt, een
tijdschrift dat bont afbeeldt of over bekende Nederlanders die bont dragen. Bont voor Dieren stuurt
dan een brief met informatie over bont en het dringende verzoek om alle activiteiten met bont te
staken. Dit heeft regelmatig succes! Als het geven van informatie niet voldoende is, dan voert Bont
voor Dieren zo nodig protestacties tegen het betreffende bedrijf.
Een andere opvallende campagne is de internetverkiezing van een ‘Dom Bontje’. Dit is een verkiezing
waarbij door het publiek gekozen wordt tussen bekende Nederlanders die een bontblunder hebben
begaan. De winnaar wordt een jaar lang Dom Bontje genoemd, een titel waar de ‘winnaar’ vaak niet
zo trots op is. Vorige winnaars waren: Koningin Beatrix en Yolanthe. Zij waren verschillende keren te
zien in kleding met bont.
Bontvrij winkelen
Bont voor Dieren laat winkels die geen bont (meer) verkopen een bontvrijverklaring ondertekenen.
De winkels die dit gedaan hebben staan op de bontvrijlijst. Als je bij winkels die op deze lijst staan
kleding koopt weet je zeker dat je geen bont tegen zal komen. Momenteel staan er zo’n honderd
winkels op de lijst, maar hij breidt steeds verder uit. Enkele voorbeelden van winkels zijn de
Bijenkorf, H&M, Vero Moda en Coolcat. De bontvrijlijst kan je vinden op bontvoordieren.nl en op tegendierenleed.webnode.nl
5.2 Via de politiek
Ook via de politiek oefent Bont voor Dieren invloed uit op de bonthandel. Zij wil zo bereiken dat na
de vossenfokkerij en de chinchillafokkerij ook de nertsenfokkerij in Nederland verboden wordt. Een
paar andere politieke successen van Bont voor Dieren zijn:
• Sinds december 2008 mag er in Nederland en Europa geen honden- en kattenbont worden
ingevoerd en verkocht;
• Het verbod op import van zeehondenbont en –producten. Hier heeft Bont voor Dieren zich
jarenlang voor ingezet. Vanaf 2010 is het in de Europese Unie verboden om zeehondenbont
te importeren.
• Vanaf 2013 moeten kledingstukken met bont erin verplicht etiketten hebben waarop staat
dat er dierlijke producten in verwerkt zijn. Maar doe voor de zekerheid nog de bonttest.
5.3 Zelf iets doen
Bont voor Dieren kan alleen succes hebben wanneer mensen achter ze staan en dat is gelukkig het
geval. Het grootste deel van de Nederlandse bevolking keurt bont af. Iedereen kan Bont voor Dieren
helpen door:
• bijvoorbeeld een spreekbeurt te geven of een werkstuk te maken over Bont voor Dieren
en/of bont;
• een bonttest te doen op school of thuis;
• een project voor Bont voor Dieren te doen;
• op een vriendelijke manier aan winkels die echt bont verkopen te vertellen dat je dat jammer
vindt;
• mensen die bont dragen te vertellen over de dieronvriendelijkheid van echt bont. Misschien
willen ze hun bont wel afstaan aan Bont voor Dieren. Bont voor Dieren gebruikt de bontjes
vervolgens in haar voorlichtingscampagnes.
Op de website van Bont voor Dieren (zie hieronder) staan ook altijd petities aan bijvoorbeeld een
minister. Het is goed als deze door zo veel mogelijk mensen ondertekend worden. Met de hulp van
alle dierenliefhebbers staat Bont voor Dieren veel sterker.
Maar het allerbelangrijkste wat je tegen bont kan doen is het niet kopen en dragen van bont.
Wanneer er geen bont meer gekocht wordt hoeven er geen dieren meer gedood te worden voor hun
vacht!